Kanın Vücuttaki Görevleri ve Önemi

Kan, atardamar ve toplardamardan oluşan damar ağının içinde sürekli dolaşan; plazma ve kanın şekilli elemanlarından (alyuvar ve akyuvar ) meydana gelmiştir ve heterojen bir karışımdır. Kan kırmızı renkli bir sıvıdır. Bu renk alyuvarlar içinde bulunan protein-demir bileşiği olan hemoglobinden meydana gelir.

Kanın Vücuttaki Görevleri ve Önemi ime

Kan ile ilgili tıbbi terimler genellikle hemo- ve hemoto- kelimeleri ile başlar. Bu kelimeler eski Yunanca ‘da kan kelimesini karşılayan “haima”  kelimesinden türetilmiştir. Kanı inceleyen bilim dalı “Hematoloji” denir.

Kanın Vücutta Dolaşımı

Kanın vücuttaki koruma, taşıma, savunma, düzenleme görevi vardır. Besin maddelerinin taşınması( oksijen, glikoz), yapısal elemanların taşınması ve vücuttaki atık maddelerin (karbondioksit  vs.) atılmasında görevi vardır. Alyuvarlar içinde bulunan hemoglobinin akciğer de oksijeni bağlamasıyla dokulara ve diğer organlara oksijen taşınmasını sağlar. Dokularda ve organlarda üretilen karbondioksiti de tekrar akciğere getirerek vücudun oksijen ihtiyacını karşılamada görev alır. Kan ayrıca hormonların ve besin maddelerinin gerekli doku ve organlara taşınmasında görev alır. Vücutta oluşan artık maddelerin gerekli organlara (akciğer, böbrek, deri vs.) taşınmasında rol oynar.

Her bedende 5-6 litre kan vardır buda vücudun yaklaşık olarak %7-%8 ini oluşturur. Kanın yarısı, sıvı olan bölümden yani plazmadan meydana gelir. Diğer yarısı ise kanın içinde çeşitli görevler üstlenmiş olan hücreler veya moleküllerdir. Kan, hücrelerden ve “plazma “ adı verilen bir sıvıdan oluşmuştur. Hücreler eritrositler (kırmızı kan hücreleri), lökositler (beyaz kan hücreleri) ve trombositlerdir. Bu kan hücrelerinin çoğunluğunu eritrositler oluşturur. Eritrositler oksijen taşıyan hücreleridir. Lökositler vücutta yangı meydana geldiğinde savunmada rol oynar. Trombositler ise kanın pıhtılaşmasında görevi vardır.

Bilim Bakalım 15. Bölüm – Kan Nasıl Oluşur?

Kan santrifüj edilirse, hücreler plazmadan ayrılır. Hücreler daha ağır oldukları için dibe çökerken daha hafif olan plazma üstte kalır. Kan, içlerinde heparin bulunan küçük tüplerle santrifüj edilir. Santrifüj sonucu en alt kısımda eritrositler toplanır, bunun hemen üzerinde ince tabaka halinde lökositler vardır ve en üstte ise plazma sıvısı vardır. Plazma sıvı içinde çözünmüş halde bulunan organik ve inorganik maddeler vardır. Bunların en önemlisi proteinlerdir. Plazmada bulunan proteinler albümin, globülin ve fibrinojenden oluşmuştur.